Od około dekady współpracujemy z właścicielami prywatnych lokali w pałacu o wybitnych walorach architektonicznych, który od nazwiska łódzkiego właściciela – fabrykanta nazywany jest Pałacem Konstadta. Eklektyczny zabytek, w którym zdecydowaną większość udziałów ma nadal Gmina Łódź, jest jednym z najpiękniejszych przykładów architektury ulicy Piotrkowskiej. Wraz z ogrodem francuskim przylegającym do al. Kościuszki tworzy unikatowy zespół pałacowo-ogrodowy w gęstej strukturze śródmiejskiej osady historycznej Łódka z 1824 roku. Budynek wzniesiono pod koniec XIX wieku pod numerem 53. Na początku naszej działalności zgłosili się do nas prywatni współwłaściciele, którzy poprosili nas o pomoc w przekonaniu władz miasta do podjęcia się prac remontowych podniszczonego zabytku. Po dokonaniu kontroli konserwatorskich okazało się, że budynek frontowy nie nadaje się do użytkowania, a stan elewacji oficyn jest zrujnowany. Przez kolejne lata podjęliśmy szereg działań w oparciu o udzielone nam pełnomocnictwa do zarządu majątkiem. Udało nam się uporządkować stan prawny i doprowadzić do szeregu decyzji administracyjnych i uchwał Wspólnoty Mieszkaniowej, dzięki którym obecnie zabytek wypiękniał, a jego stan techniczny jest znacznie lepszy niż na początku interwencji. W tym czasie udało się m.in.:
1) wpisać zabytek do Łódzkiego Programu Remontowego 100 kamienic dla Łodzi i wymóc przy współpracy z łódzkimi mediami decyzję Prezydenta Miasta Łodzi o przeznaczeniu środków na remont,
2) uzyskać nakazy remontów od Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Łodzi,
3) po stwierdzeniu zarwania biegów schodowych klatki schodowej budynku frontowego uzyskać nakaz nadzoru budowlanego o wyłączeniu budynku frontowego z użytkowania,
4) zabezpieczyć schody z marmuru włoskiego,
5) doprowadzić do przeprowadzenia lokatorów komunalnych do lokali zamiennych przez miejską Administrację Nieruchomościami „Centrum I” i opróżnić budynek,
6) zabezpieczyć klatkę schodową przed osobami postronnymi, w tym zamknąć drzwi wejściowe, zamontować domofon i systemy odstraszania wandali,
7) doprowadzić w ramach udziału w zebraniach Wspólnoty Mieszkaniowej Piotrkowska 53 do podpisania się pełnomocnika Gminy Łódź pod uchwałą o remoncie, najpierw budynku frontowego, a następnie elewacji od strony podwórza, w tym przywrócenia elewacji do stanu pierwotnego.
Obecnie na ukończeniu jest rekonstrukcja pięknych balkonów oficyny południowej, które w czasie podjęcia interwencji były skute od wielu lat.
W tym miejscu chcemy serdecznie podziękować za zaufanie i współpracę właścicielom lokali prywatnych, Panu mec. Jerzemu Wyszywaczowi i Pani Krystynie Jabłońskiej, których zaangażowanie i walka o remont zabytku trwająca przez lata jest nie do przecenienia.
Fot.: Jakub Polewski, 2024 r.
Archiwum dla Interwencje Społecznego Opiekuna Zabytków
Rekonstrukcja balkonów Pałacu Konstadtów w naszej siedzibie dobiega końca!
Interwencja przy Jaracza 42
W dniu 14 sierpnia 2024 r. około godziny 13:00 wykryliśmy prace rozbiórkowe przy zabytkowej fabryce położonej na działce ul. Jaracza 42 w Łodzi. Na działce położony jest zespół zabudowy wielofunkcyjnej, wraz z wielkomiejską kamienicą pałacową w stylu eklektycznym objętą formą ochrony prawnej poprzez wpis do Łódzkiego Wojewódzkiego Rejestru Zabytków, a także m.in. ujęta w Gminnej Ewidencji Zabytków Łodzi kotłownia z ceglanym kominem w głębi podwórza oraz budynkiem przemysłowym.
Prace są prowadzone bez tablicy informacyjnej, która powinna zawierać między innymi numer ewentualnego pozwolenia na rozbiórkę uzgodnionego z Wojewódzkim Urzędem Ochrony Zabytków w Łodzi. Po rozmowie telefonicznej z nieobecnym na miejscu inspektorem nadzoru ustaliliśmy, że prace nie będą kontynuowane do czasu umieszczenia wymaganej przepisami prawa budowlanego tablicy, tj. do piątku 16 sierpnia b.r. Prace rozbiórkowe prowadziła prawdopodobnie firma DEMCO.
Wykonaliśmy dokumentację fotograficzną i bezzwłocznie skierowaliśmy wniosek na piśmie oraz drogą poczty elektronicznej do Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Łodzi o:
1) uznanie nas za podmiot na prawach strony,
2) wstrzymanie prac rozbiórkowych,
3) wszczęcie postępowania administracyjnego w celu wpisania budynku do rejestru zabytków lub rozszerzenia rejestru zabytków o zespół budowlany jako inny typ zabytku.
Działania w celu przeciwdziałania utracie wartości kulturowej podjęliśmy z uwagi na unikatowy charakter zespołu zabudowy działki historycznej na Nowym Mieście – Ogrodach Sukienniczych, stanowiący świadectwo XIX-wiecznego rozwoju działki miejskiej w Łodzi mający podręcznikową wartość naukową.
Z nieoficjalnych informacji dowiedzieliśmy się, że obiekt należy do Gminy Łódź, został wykreślony z Gminnej Ewidencji Zabytków, co jest dla nas dziwne, ponieważ został już zwaloryzowany i ujęty w GEZ, a przed podjęciem prac nie utracił swoich wartości stwierdzonych w ramach waloryzacji. Decyzja zatem była podjęta na podstawie stanu technicznego, czego zabrania literalnie ustawa O ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Ewentualne uzgodnienie rozbiórki uważamy za czyn barbarzyński, przeciwny do celów ustawy i celów organu ochrony zabytków, służący jedynie dewastacji w interesie właściciela, którym na dodatek jest podmiot publiczny, a nie prywatny.
Materiał fotograficzny dosłaliśmy drogą elektroniczną. Będziemy monitorować sytuację i mamy nadzieję, że organ ochrony zabytków podejmie decyzję w zgodzie z interesem społecznym, tj. w celu ochrony całego zespołu budowlanego.

autor: Jakub Polewski

Plan zabytkowego zespołu budowlanego działki historycznej przy ul. Jaracza 42: kolor czerwony – rejestr zabytków,
kolor żółty – gminna ewidencja zabytków,
kolor zielony – przedmiot interwencji poddany rozbiórce.
Źródło: InterSIT Łódź.